निर्माण क्षेत्रमा सुधारको शंकेत, चार महिनामै भित्रियो साढे ४८ अर्बको फलाम तथा स्टिल

काठमाडौं । कोभिड महामारीपछि सुस्ताएको निर्माण क्षेत्रमा सुधारको शंकेत देखिएको छ । चालू आर्थिक वर्षको पहिलो चार महिनामा ४८ अर्ब ४३ करोडको निर्माणजन्य सामाग्री उत्पादन गर्ने फलाम तथा स्टिल र तिनबाट बनेका सामान आयात भएको छ । 

चार महिनाको अवधिमा फलाम तथा स्टिल ४२ अर्ब दुई करोड रुपैयाँको आयात भएको छ । गत वर्षको यसै अवधिमा फलाम तथा स्टिल ४२ अर्ब २५ करोडको आयात भएको भन्सार विभागको तथ्यांक छ । 

तर, गत वर्षको पहिलो चार महिनामा करिव १० अर्बको फलाम तथा स्टिलका सामाग्रीको आयात हुँदा समग्र आयात (फलाम तथा स्टिल र तिनका सामाग्री) भने ५२ अर्बको रहेको छ ।  यस ६ अर्ब ४१ करोडको मात्रै फलाम तथा स्टिलजन्य सामाग्री आयात भएका छन् ।

फलाम तथा स्टिलको आयात पुरानै अवस्थामा फर्किनुले सुस्ताएको निर्माण उद्योगले गति समात्न थालेको शंकेत दिन्छ । आधुनिक निर्माणमा फलाम तथा स्टिल महत्वपूर्ण निर्माण सामाग्री मानिन्छ । टिएमटी डन्डी, बार, च्यानल गेट, पाइप, स्टिल स्ट्रक्चर लगायत नभई कुनै संरचना निर्माण नै हुँदैन । पछिल्लो समय घर तथा भवन नै फलाम तथा स्टिलबाट निर्माण हुन थालेको देखिन्छ ।

यी निर्माण सामाग्रीहरु उत्पादन गर्ने फलाम तथा स्टिल भारत लगायतका देशबाट आयात गरिँदै आएको छ । 

कोभिड महामारी र त्यसपछि सिर्जना भएको मन्दीले सबैभन्दा धेरै निर्माण क्षेत्र प्रभावित भएको छ । निजी आवास, भवनदेखि सार्वजनिक निर्माणसम्म मन्दीले असर गरेको छ । पछिल्लो समय सरकारले निर्माण व्यवसायीलाई समयमै भुक्तानी समेत दिन नसक्दा निर्माण क्षेत्र झन प्रभावित बन्‍न पुगेको छ ।

विभिन्‍न नगरपालिकाले सार्वजनिक गरेको घर तथा भवनको नक्सा पास र निर्माण सम्पन्‍न प्रमाणपत्रको तथ्यांकले देशैभर घर तथा भवन निर्माण सुस्ताएको प्रस्टाउँछ ।
निर्माण सामाग्रीको मूल्य घट्दा समेत घर तथा भवन निर्माण बढ्न सकेको देखिदैन । तरलता अभाव, चर्को ब्याजदर, महंगी, अनिश्‍तितता लगायत कारणले उपभोक्ता पर्ख र हेरको अवस्थामा पुगेको देखिन्छ ।

तर, पछिल्लो समय बैंकमा तरलता बढ्दै जाँदा कर्जाको ब्याजदर पनि घट्न थालेको छ । बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरुले सस्तो ब्याजदरको घरकर्जाका स्किम ल्याउन प्रतिस्पर्धा गर्न थालेका छन् । यसले विस्तारै निर्माण क्षेत्र जुर्मुराउँने अपेक्षा व्यवसायीको छ ।

घट्यो फलाम र स्टिल निर्यात 

नेपालबाट फलाम तथा स्टिलको निर्यात भने खस्किएको छ । गत वर्षको पहिलो चार महिनामा २९ अर्ब ४३ करोड बराबरको फलाम तथा स्टिल र तिनका सामाग्री निर्यात भएकोमा यस वर्षको सोही अवधिमा निर्यात खस्किएर पाँच अर्ब ७० करोडमा झरेको छ ।

गत वर्षको साउनदेखि कात्तिकसम्म २७ अर्ब ३३ करोडको फलाम तथा स्टिल र दुई अर्ब १० करोडको फलाम तथा स्टिलका सामाग्री निर्यात भएको भन्सार विभागको तथ्यांक छ । तर, यस वर्ष पाँच अर्ब ४० करोडको फलाम तथा स्टिल निर्यात भएको छ भने तीन अर्बको मात्रै फलाम तथा स्टिलका सामाग्री निर्यात भएका छन् ।