झ्याल-ढोका बनाउन कुन राम्रो ? आल्मुनियम कि यूपीभीसी !

घर बनाउँदा काठको झ्याल राख्ने चलन अब पुरानो भइसक्यो । अहिले घरका झ्यालढोका आल्मुनियम र प्लास्टिकका राख्न थालिएको छ । निर्माण समय, सुन्दर र मूल्यका हिसाबले पनि काठको विकल्पमा आएका यी दुई प्रविधिमा ग्राहकको आर्कषण बढिरहेको छ । 

पछिल्ला दिनमा निर्माण भएका झण्डै ७० प्रतिशत घरमा आल्मुनियम वा यूपीभीसीका झ्याल–ढोका प्रयोग भइरहेको निर्माण कार्यमा आबद्ध इन्जिनियर बताउँछन् । 

आल्मुनियम र यूपीभीसी दुई बेग्लाबेग्लै प्रविधि हुन् । आल्मुनियम धातु हो भने यूपीभीसी प्लास्टिक हो । यी दुवैका झ्याल–ढोकाका आ–आफ्नै फाइदा र बेफाइदा छन् । सबै घरमालिकलाई आफ्नो घरमा गुणस्तरीय झ्याल–ढोका राख्ने चाहना हुन्छ । तर, यी दुईमा कुन चाहिँ उत्कृष्ट भन्ने कुराको ठोस जवाफ छैन । मूल्य, आवश्यकता र प्रयोगका हिसाबले दुवै प्रविधिका आफ्नै विशेषता छन् । 

यस लेखमा आल्मुनिमय र यूपीभीसी प्रविधिबारे जानकारी गराइएको  छ । 

मूल्यको तुलना

मूल्यका हिसाबले आल्मुनियमभन्दा यूपीभीसी महँगो छ । यूपीभीसीका झ्याल–ढोकाको काम गर्दै आइरहेको अल्टरनेटिभ प्रोफाइल कम्पनीका अनुसार यूपीभीसीको झ्याल बनाउन प्रतिस्क्वायर फिट ६ सय ५० देखि २५ सय रुपैयाँसम्म खर्चिनुपर्छ । अझ राम्रो डिजाइन चाहेमा पाँच हजार रुपैयाँसम्म प्रतिवर्ग फिट मूल्य पर्ने कम्पनीको भनाइ छ ।

यूपीभीसीको डिजाइन, रङ र साइजले यसको मूल्य तय गर्ने अल्टरेटिभ प्रोफाइलको भनाइ छ । यूपीभीसी वानसाइड ब्राउन र फुल ह्वाइटमा पाइन्छ । वानसाइड ब्राउन यूपीभीसीमा भित्र सेतो र बाहिर ब्राउन कलर हुन्छ । फुल ह्वाइट आल्मुनियम दुवैतर्फ सेतो कलरको हुन्छ । फुल ह्वाइट यूपीभीसीको तुलनामा वानसाइड ब्राउन यूपीभीसीको मूल्य प्रतिवर्ग फिटमा डेढ सय रुपैयाँसम्म महँगो पर्ने कम्पनीले जनाएको छ । 

घरमा फिक्स्ड झ्यालका लागि ६० एमएमको यूपीभीसी प्रयोग गरिन्छ । जसको मूल्य प्रतिवर्ग फिट ६ सय ७५ रुपैयाँ पर्छ । स्लाइड झ्यालका लागि ८० एमएमको यूपीभीसी प्रयोग गरिन्छ । जसको मूल्य प्रतिवर्ग फिट ७ सय ५० रुपैयाँ पर्छ । काठको झ्याल जस्तै उघार्न मिल्ने झ्यालका लागि ६० एमएमको यूपीभीसी भए पुग्छ । जसको मूल्य प्रतिवर्ग फिट ६ सय ७५ रुपैयाँ पर्छ । अल्टरनेटिभ कम्पनीका अनुसार ढोकाका लागि १०० एमएमको यूपीभीसी प्रयोग गरिन्छ । जसको मूल्य प्रतिवर्ग फिट नौ सय रुपैयाँ पर्न आउँछ । यो फुल ह्वाइट यूपीभीसीको मूल्य हो । यदि वानसाइड ब्राउन यूपीभीसी प्रयोग गर्न चाहेमा डेढ सय रुपैयाँ बढी पर्न आउँछ ।

अब डिजाइन र कलरको कुरा आउँछ । जति राम्रो डिजाइन र उत्कृष्ट कलर खोजिन्छ, त्यति नै मूल्य बढ्दै जाने यूपीभीसी विक्रेता कम्पनी बताउँछन् । 

सामान्यतया घरका झ्याल–ढोकामा प्रयोग हुने यूपीभीसी ७ सय ५० रुपैयाँ प्रतिवर्ग फिट हाराहारी मूल्यको हो । सिसा मोटो भएको खण्डमा यूपीभीसी पनि मोटो प्रयोग गर्नुपर्ने हुन्छ । यसले मूल्यमा पनि फरक पार्छ । 

आल्मुनियम र यूपीभीसीको मूल्य सूचि

आल्मुनियम (वर्ग फिट)	यूपीभीसी (प्रतिवर्ग फिट)
न्यूनतम ३५० देखि ८०० रुपैयाँ	न्यूनतम ६५० देखि २५०० रुपैयाँ
०.७८ एमएमः ३५० देखि ४२०	६० एमएमः ६५० देखि ८०० रुपैयाँ
०.९० एमएमः ४५० देखि ४८० रुपैयाँ १ एमएमः ५०० देखि ५२० रुपैयाँ	८० एमएमः ८५० देखि १ हजार रुपैयाँ
१.१ एमएमः ४८० देखि ५२० रुपैयाँ १.२ एमएमः ५५० देखि ५८० रुपैयाँ १.५ एमएमः ७५० देखि ८०० रुपैयाँ	१०० एमएमः ९०० देखि १०५० रुपैयाँ
मेटल प्रविधि	प्लास्टिक प्रविधि
यो साधारण आल्मुनियमको मूल्य हो । डिजाइन र रङले मूल्यमा फरक पार्न सक्छ ।	यो साधारण यूपीभीसीको मूल्य हो । डिजाइन र रङअनुसार पाँच हजार वर्गफिटसम्म मूल्य पर्न सक्छ ।

बजारमा आल्मुनियम ०.७८ एमएमदेखि १.५ एमएमसम्मको मोटाइमा पाइन्छ । ०.७८ एमएमको ३ सय ५० देखि ४ सय २० रुपैयाँ, ०.९० एमएमको ४ सय ५० देखि ४ सय ८० रुपैयाँ, १ एमएमको पाँच सयदेखि ५ सय २० रुपैयाँ, १.१ एमएमको ४ सय ८० देखि ५ स २० रुपैयाँ, १.२ एमएमको ५ सय ५० देखि ५ सय ८० र १.५ एमएमएको ७ सय ५० देखि आठ सय रुपैयाँसम्म रहेको ललितपुर, ग्वार्कोमा रहेको विनक्राफ्ट प्रिमियम यूपीभीसी एन्ड आल्मुनियम कम्पनीले जनाएको छ । 

विनक्राफ्टका अनुसार घरमा प्रयोग गर्नका लागि सबैभन्दा बढी चलेको ०.९ देखि १.२ एमएमसम्मको आल्मुनियमका झ्याल–ढोका हुन् । महँगो झ्याल–ढोकाप्रयोग गर्न चाहनेले १.५ एमएमको आल्मुनियम प्रयोग गर्छन् । 

आल्मुनियम पनि तीन रङमा उपलब्ध हुन्छ । रङअनुसार मूल्य पनि फरक–फरक रहेको हुन्छ । पन्थीका अनुसार काठ कलरको आल्मुनियमभन्दा कालो रङको आल्मुनियम १० रुपैयाँ सस्तो हुन्छ भने कालोभन्दा नेचुरल (ह्वाइट) रङको आल्मुनियम १० रुपैयाँ सस्तो पर्न जान्छ ।

लागतसँग तुलना गर्दा आल्मुनियम र यूपीभीसी झ्यालको मूल्यमा ठूलो अन्तर आउँछ । 

तापक्रम व्यवस्थापन

यूपीभीसी एउटा ठूलो इन्सुलेटर हो । यूपीभीसी  झ्यालले कोठामा चिसो र तातो ताफक्रम व्यवस्थापन गर्ने क्षमता राख्छ । 

आल्मुनियम व्यवसायी पन्थीका अनुसार आल्मुनियम झ्यालको सन्दर्भमा आममान्छेको गलत बुझाइ रहेको छ । यूपीभीसीमा जस्तो आल्मुनियममा इन्सुलेटर प्रविधि हुँदैन । तर, यो गलत बुझाइ हो । 

आल्मुनियमका फ्रेम छुँदा चिसो लाग्न सक्छ तर यसका फ्रेमले सिसाले जस्तै ऊर्जा दिन सक्छ । अर्थात्, घर बाहिर र भित्रको तापक्रम मेन्टेन गर्न सक्छ । यसमा थर्मल ब्रेकको प्रयोग गरिन्छ, जुन एउटा अवरोध हो । जसले झ्यालको बाहिरी र भित्री भागको आल्मुनियमको बीचमा सम्पर्क रोक्छ र घरको भित्री कोठालाई लामो समयसम्म न्यानो राख्न मद्दत गर्छ । 

यूपीभीसी र आल्मुनियम दुवैको आफ्नै उत्कृष्ट इन्सुलेट क्षमता हुन्छ । 

सुरक्षा प्रणाली

यूपीभीसी र आल्मुनियम दुवै झ्यालमा बलियो फ्रेम र धेरै लकका प्वाइन्ट राखिने हुनाले झ्याललाई अत्यन्त सुरक्षित बनाउँछ । बजारमा दुवै थरीका झ्याल विभिन्न डिजाइनमा पाइन्छन् । सुरक्षाको दृष्टिकोणले दुवै बराबरी रहेका छन् । 

मर्मत/स्याहार

व्यवसायीका अनुसार मर्मत र स्याहारको कुरा गर्दा यी दुईमा कुन सजिलो भनेर छानिरहनु आवश्यक छैन । यी दुवै झ्याल–ढोका च्यातिने वा सड्ने गल्ने सम्भावना रहँदैन । सफा गर्न पनि सजिलो हुन्छ । भिजेको कपडाले अथवा सफा गर्ने केमिकल प्रयोग गरी सजिलै सफा गर्न सकिन्छ । 

आल्मुनियम झ्याल तुलनात्मक रूपमा सस्तो हुन्छ । यो लामो समयसम्म टिकाउ हुने भएकोले दीर्घकालसम्म झ्याल फेरिरहनु पर्दैन । डिजाइनको दृष्टिकोणले पनि यसका झ्याल आधुनिक र उच्च ढाँचाको हुन्छ । 

यूपीभीसी झ्याल तुलनात्मक रूपमा अलि महँगो हुन्छ । यसका झ्याल पनि घरलाई आधुनिक देखाउन मद्दत गर्छन् । 

दुवै प्रविधिका झ्यालका आ–आफ्नै विशेषता भए पनि धेरै गुण मिल्दाजुल्दा छन् । आफ्नोे बजेटअनुसार छनोट गर्न सकिन्छ ।